"ناس" مخلوطی از برگ خشک شده تنباکو و آهک است و بوی و طعم بسیار تندی دارد. ناس ماده‌ای است که در سال‌های گذشته طرفداران آن مهاجران افغان، هندی و پاکستانی بودند و تنها در استان‌های سیستان و بلوچستان و کرمان عرضه می‌شد اما امروز در اصفهان هم به راحتی قابل دسترس است و در برخی بازارهای قدیمی اصفهان بی‌دغدغه به فروش می‌رسد!

**ناس میهمانی از مرزهای شرقی

حمید اسماعیلی، پزشک درمان اعتیاد در خصوص این ماده مخدر در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) منطقه اصفهان، با اشاره به این‌که ناس در حدود 25 سال پیش توسط مهاجران افغان، هندی و پاکستانی وارد ایران شد، گفت: این ماده ریشه گیاهی دارد و برای عمل آمدن به آن مقداری آهک اضافه می‌کنند زیرا برخی مواد مخدر را نمی‌توان به صورت خالص مصرف کرد.

وی با اشاره به این‌که تمامی عوارضی که برای سیگار می‌توان نام برد در ناس هم دیده می‌شود، افزود: ناس نیکوتین بسیار بالایی دارد و علاوه بر آن مانند تمام مخدرهای صنعتی و گیاهی توهم زاست و در رفتار فرد مصرف کننده اختلال ایجاد می‌کند.

**مصرف ناس در حال افزایش است

این پزشک با بیان این‌که ناس در ابتدای ورود به کشور به دلیل طعم بسیار تند و بوی نامطبوع مورد استقبال قرار نگرفت، اما امروزه مصرف آن در حال افزایش است،‌ ادامه داد: مصرف کنندگان ناس را در دهان خود می‌گذارند تا آب آن جذب دهان شود و این عمل پس از مدتی موجب زخم لثه و دهان می‌شود.

اسماعیلی افزود: مصرف ناس عوارضی مانند افزایش ضربان قلب، اختلال در خواب، وابستگی روحی و روانی، بیماری‌هایی چون سرطان لثه، سرطان حنجره و روده بزرگ، نارسایی‌های کلیوی و بروز بیماری‌های اخلاقی را به دنبال دارد.

وی تصریح کرد: اعتیاد به ناس در اوایل مصرف موجب نشاط و شادی می‌شود اما پس از مدتی اثر نشاط آور خود را از دست داده و فرد مجبور می‌شود که به مواد مخدرهای قوی‌تر مانند شیشه و هروئین روی آورد.

**پان پراگ یا ناس خارجی

مدیر مرکز ترک اعتیاد هومن با اشاره به این‌که به تازگی ماده جدیدی به نام «پان پراگ» وارد کشور شده است، خاطرنشان کرد: «پان پراگ» که به طور مختصر به آن «پان» می‌گویند با عناوینی مانند ناس خارجی و یا ملوان زبل به شکل‌های آدامس، پاستیل و خوشبوکننده دهان در بازار کشور به فروش می‌رسد و عوارضی مشابه ناس دارد.

اسماعیلی با بیان این‌که ناس تنها توسط قشر خاصی از جامعه مصرف می‌شود اما پان پراگ در میان تمام اقشار جامعه توزیع می‌شود،‌ ادامه داد: افراد زیادی در جامعه نمی‌دانند که ناس و پان اعتیادآور است و حتی نیروی انتظامی تکلیف خود را در مورد ناس نمی‌داند.

وی با اشاره به این‌که راه درمان ناس پیچیده و دشوار است زیرا مشکلات روحی و روانی برای شخص مصرف کننده ایجاد می‌کند،‌ تصریح کرد: اغلب مراجعه‌کنندگانی که برای ترک ناس به مرکز ترک اعتیاد هومن مراجعه می‌کنند ناس را به عنوان جایگزین سیگار مصرف کرده‌اند و متاسفانه این نشان می‌دهد مردم آگاهی لازم در خصوص این ماده را ندارند.

**ناس خطری برای جامعه ندارد

دکتر غلام بارانی،‌ روان‌پزشک با اشاره به این‌که ناس نوعی محرک است و موجب افزایش توان کاری فرد می‌شود،‌ گفت: ناس مثل ماده مخدر شیشه یا هرویین نیست که موجب توهم، هذیان و یا عامل خطر باشد و تنها عامل تحرک محسوب می‌شود.

وی با بیان این‌که تنها زمانی با یک ماده مخدر برخورد می‌شود که موجب آسیب‌های اجتماعی شود،‌ تصریح کرد: اطلاعاتی در خصوص آسیب‌زایی ناس به جامعه وجود ندارد، زیرا قشر محدودی در جامعه از آن استفاده می‌کنند و گستردگی مصرف آن مانند شیشه و یا حشیش نیست، به همین دلیل نمی‌توان گفت که ناس می‌تواند موجب بروز خطر در جامعه شود.

این روان‌پزشک افزود: ناس طرفدار چندانی ندارد و مصرف آن برای بسیاری از افراد چندش آور است.

**نامه کتبی بنویسید تا با فروشندگان برخورد شود

هم‌چنین نبی‌الله شاه‌محمدی، دبیر شورای هماهنگی ستاد مبارزه با مواد مخدر استان اصفهان در خصوص نحوه برخورد با ناس گفت: ما آمادگی برخورد با فروشندگان هر نوع ماده مخدر حتی ناس را داریم.

وی در پاسخ به این سووال که آیا ناس به عنوان ماده مخدر شناخته می‌شود و فروش آن با منع قانونی مواجه است؟ تصریح کرد: ناس یک ماده محرک است و فروش آن منع قانونی دارد اما مانند تریاک، هرویین و یا سایر مواد مخدر شناخته نمی‌شود.

دبیر شورای هماهنگی ستاد مبارزه با مواد مخدر استان اصفهان در خصوص ماده مخدر پان پراگ نیز خاطرنشان کرد: پان از مواد مخدر به حساب می‌آید و با فروشندگان آن برخورد می‌شود اما ناس را بیشتر اتباع خارجی استفاده می‌کنند، و موردی نیست که وجهه عمومی پیدا کند.

شاه‌محمدی در پاسخ به این‌که «چرا ناس به راحتی و با قیمت بسیار ناچیز در برخی مناطق اصفهان نه تنها به اتباع خارجی بلکه به مصرف کنندگان داخلی فروخته می‌شود؟» گفت: برخورد با این موارد از وظایف پلیس است و اگر نامه کتبی بنویسید به پلیس ارجاع می‌شود و آمادگی کامل برای مبارزه با هر نوع ماده‌ای که به جوانان و جامعه آسیب بزند وجود دارد.

به گزارش ایسنا، افزایش اعتیاد موجب شده تا این پودر سبز بد بو دیگر تنها در میان افغان‌های ساکن ایران محبوب نباشد، اگر گشتی در میدان تازه ساخت عتیق بزنید، می‌بینید که مردان ایرانی و نه اتباع خارجی ناس را با بهای اندک 300 تومان می‌فروشند و حتی عمده فروشی هم می‌کنند! اما با وجود بساط همیشه پهن فروش آن و هشدار درمان‌گران اعتیاد، به نظر نمی‌رسد نیروی انتظامی برنامه‌ای برای مقابله با این ماده داشته باشد!